Σύμφωνα με το μύθο, "Σίφνος" ονομαζόταν ο
γιος του αττικού ήρωα Σουνίου του οποίου το όνομα δόθηκε στο νησί. Κατά
άλλη εκδοχή το όνομα Σίφνος προήλθε από το επίθετο "σιφνός" που
σημαίνει κενός, που παραπέμπει στο πλήθος των υπόγειων στοών των
ορυχείων στο υπέδαφος του νησιού. Αναφέρεται επίσης και με τις ονομασίες
"Ακίς", "Μερόπη", "Σίφανος", "Σίφανα" ή "Σιφάντο".
Οι
περισσότεροι από τους ιστορικούς αναφέρουν ότι η Σίφνος
πρωτοκατοικήθηκε από τους Πελασγούς και κατόπιν από τους Φοίνικες, Κάρες
και Λέλεγες. Σύμφωνα με τους μύθους οι κάτοικοι αυτοί εκδιώχθηκαν από
το βασιλιά της Κρήτης Μίνωα ο οποίος και εγκατέστησε στις Κυκλάδες
ηγεμόνες τους γιους του. Αναφέρεται η πόλη 'Μινώα' καθώς και η Κρήνη
'Μινώα'. Εκείνη την εποχή κατοικούσε στο Αιγαίο μία φυλή, οι Προέλληνες ή
Αιγαίοι. Αυτοί αργότερα αναμείχθηκαν με τους Κρήτες και τους Αχαιούς.
Τα
παλαιότερα ίχνη οικιστικής εγκατάστασης που έχουν επισημανθεί στις
Κυκλάδες ανάγονται στο τέλος της 5ης χιλιετίας π.Χ. κατά τη νεολιθική
εποχή στο Αιγαίο αναπτύχθηκε ένας από τους παλαιότερους οικισμούς της
Ευρώπης. Σημαντικοί παράγοντες που συνέβαλαν στη δημιουργία των πρώιμων
κυκλαδίτικων οικισμών ήταν η σπουδαία γεωστρατηγική θέση τους στον χώρο
του Αιγαίου πελάγους και το ήπιο κλίμα.
